To Eviain αποχαιρετά το Στέλιο Μαργαρίτη δημοσιογραφικά.... Αναδημοσιεύοντας την τελευταία του συνέντευξη από την οποία προκύπτει η σοβαρή και εμπεριστατωμένη γνώση που είχε για τα προβλήματα της Χαλκίδας
Στέλιος Μαργαρίτης: "Είναι αλήθεια, πως έχουμε την τάση σαν άνθρωποι να κοιτάμε με νοσταλγία τα παλιά, αλλά πρέπει να σκεφτούμε πως τότε τοποθετούνται τα νεανικά μας χρόνια, που βασικά αυτά αναπολούμε.
Στην Χαλκίδα, ως τη δεκαετία του ’50 η ζωή ήταν πολύ δύσκολη για τους ευνόητους λόγους. Από ‘κει και πέρα, άρχισε ο καθένας να ζητάει σε κάποιους τομείς μια ποιότητα ζωής, η οποία ποιότητα αυτή ξεκίνησε λάθος. Δεν ήταν ποιότητα ζωής να ρίχνουμε ένα νεοκλασικό για να σηκώσουμε μια πολυκατοικία… Γιατί; Δυστυχώς έτσι διαβάστηκε. Η ανάγνωση της εποχής ήταν αυτή, ότι όταν γκρεμίζουμε κτίρια και χτίζουμε νέα, το καινούριο εντός εισαγωγικών, δηλαδή κουτιά με αλλεπάλληλα πατώματα, με αλλεπάλληλους ορόφους, ότι αυτό ήταν μια πρόοδος.
Δυστυχώς, δεν ήταν πρόοδος, διότι το μεγαλύτερο κακό που προκάλεσε ήταν η «βίαιη» συγκέντρωση πληθυσμού και η δημιουργία αυθαιρέτων συνοικιών. Αυτό φάνηκε στην απογραφή του ’61, όπου η Χαλκίδα ήταν μια πόλη 29.000 κατοίκων. Έγινε αυτό το κακό, που ξεκίνησε από την Αθήνα και καταστράφηκαν όχι μόνο τα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά και οι μεσαίες πόλεις, όπως ήταν η Χαλκίδα. Δεν αναπολώ τίποτα από τα τόσο παλιά χρόνια. Το μόνο πράγμα που άξιζε, λοιπόν, τότε στην Χαλκίδα ήταν η παραλία. Ήταν η Λεωφόρος Βουδούρη. Αυτή είχε τη γραφικότητά της, ήταν το κοινωνικό κέντρο της πόλης. Εμείς, οι παλιότεροι έχουμε εικόνες πολύ δυνατές από την απελευθέρωση και βρίσκονται σε στενή συνάρτηση με τη γεωγραφική περιοχή εκείνης της παραλίας.
Αν γυρνούσα πίσω τα χρόνια που ήμουν Δήμαρχος θα έκανα ακριβώς τα ίδια, δηλαδή έργα υποδομής και ας μη μετράνε σε αυτούς που δίνουν μεγάλη σημασία στο περιτύλιγμα και το χαρτί συσκευασίας. Δεν μπορούσαμε να μιλάμε για ποιότητα ζωής, όταν εμποδίζεται η αναπνοή και τέτοια φαινόμενα ήταν η γενική αίσθηση στην Χαλκίδα, με την έλλειψη αποχέτευσης.
Εκ βαθέων θα σας πω, πως ορκίστηκα, ότι αν δεν καταφέρω αυτό θα παραιτηθώ ως Δήμαρχος, θα σηκωθώ να φύγω. Έτσι πρώτο καθήκον ήταν η εξασφάλιση μιας πιο υποφερτής ζωής με τη δημιουργία των έργων που θα βοηθούσαν σε αυτήν την κατεύθυνση: αποχέτευση, βιολογική επεξεργασία λυμάτων, αποκομιδή απορριμμάτων με ένα νέο δίκτυο οχημάτων καθαριότητας.
Να εξαφανιστούν από την πόλη τα βυτιοφόρα.
Έτσι λοιπόν, έριξα όλο μου το βάρος, στην πρώτη τετραετία, στο στοίχημα της αποχέτευσης και στη συνέχεια, σ’ αυτό του βιολογικού καθαρισμού, γιατί δεν μπορούσαμε να ρίχνουμε τα λύματα στη θάλασσα χωρίς επεξεργασία.
Πιστεύω, πως η δημιουργία υποδομών, βοήθησαν αποφασιστικά στην κατεύθυνση της ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος και κάλλους της Χαλκίδας, με τη δημιουργία χώρων πράσινου, τη δημιουργία πεζόδρομων, την επέμβαση που κάναμε στην Λεωφόρο Βουδούρη με το οδόστρωμα και την αφαίρεση των τεντών από άκρο ως άκρον της παραλιακής. Δυστυχώς, ακόμα και σήμερα το πράσινο δεν καλύπτει μεγάλες επιφάνειες της πόλης, αλλά έγιναν προσπάθειες και νομίζω πως εξελικτικά, κάτι γίνεται.
Οι παραπάνω αναφορές μου και τα έργα που επιτελέσαμε στην πόλη έχουν τη δική τους αξία στον τόπο αυτό, και θεωρώ ότι αφήσαμε ένα στίγμα, μια παρακαταθήκη σημαντική, όπως μου δείχνουν πολίτες της Χαλκίδας που με πλησιάζουν ακόμα και σήμερα, με ποικίλες εκδηλώσεις και χειρονομίες, που αποτελούν μια ετεροχρονισμένη αμοιβή:
1. Η Δημοτική αγορά χονδρικού εμπορίου, η οποία ήταν μια προσπάθεια δημιουργίας μιας αγοράς ευρωπαϊκών προδιαγραφών, στο χώρο που είναι τώρα το εργοτάξιο του Δήμου, και η οποία πολεμήθηκε κακώς από εκείνους που δεν κατάλαβαν την προοπτική της, με κονδύλια εξασφαλισμένα από τη κοινότητα.
2. Την αποχέτευση και το βιολογικό.
3. Την αλλαγή των μαντεμένιων σωλήνων με πλαστικούς, που δεν επέτρεπαν να περάσουν τα βλαβερά στοιχεία για να εξαφανιστούν οι επιβλαβείς σωλήνες και από αμιαντοτσιμέντο που υπήρχαν με τις γνωστές συνέπειες για την υγεία.
4. Την πίστα μηχανοκίνητου αθλητισμού, ένα τεράστιο έργο που χαίρομαι που λειτουργεί επιτέλους σήμερα, έστω και ελλιπώς και φιλοξενεί αγώνες.
5. Την αρχή μιας προσπάθειας ουσιαστικών πολιτιστικών γεγονότων, όπως η υποδοχή θεάτρων, διοργάνωση συνεδρίων, η λειτουργία θερινού θεάτρου στο φρούριο του Καράμπαμπα και άλλα.
6. Την κατασκευή του Θεάτρου Παπαδημητρίου και πολλά άλλα.
Νομίζω ότι η κατασκευή του θεάτρου είχε πολύ σημαντική συμβολή στην πολιτιστική πορεία της πόλης. Είχαμε δει, τέλος πάντων, με μια παρέα από πολύ νωρίς ότι αυτό που έλειπε από την Χαλκίδα ήταν μια αίθουσα, η οποία να μπορεί να καλύψει πολιτιστικές εκδηλώσεις διαφόρων επιπέδων και τύπων. Αυτό υπήρχε πάντα στο μυαλό μου, πού να βρούμε ένα χώρο κατάλληλο για να γίνει αυτή η εξειδίκευση.
Οι παραπάνω αναφορές μου και τα έργα που επιτελέσαμε στην πόλη έχουν τη δική τους αξία στον τόπο αυτό, και θεωρώ ότι αφήσαμε ένα στίγμα, μια παρακαταθήκη σημαντική, όπως μου δείχνουν πολίτες της Χαλκίδας που με πλησιάζουν ακόμα και σήμερα, με ποικίλες εκδηλώσεις και χειρονομίες, που αποτελούν μια ετεροχρονισμένη αμοιβή:
1. Η Δημοτική αγορά χονδρικού εμπορίου, η οποία ήταν μια προσπάθεια δημιουργίας μιας αγοράς ευρωπαϊκών προδιαγραφών, στο χώρο που είναι τώρα το εργοτάξιο του Δήμου, και η οποία πολεμήθηκε κακώς από εκείνους που δεν κατάλαβαν την προοπτική της, με κονδύλια εξασφαλισμένα από τη κοινότητα.
2. Την αποχέτευση και το βιολογικό.
3. Την αλλαγή των μαντεμένιων σωλήνων με πλαστικούς, που δεν επέτρεπαν να περάσουν τα βλαβερά στοιχεία για να εξαφανιστούν οι επιβλαβείς σωλήνες και από αμιαντοτσιμέντο που υπήρχαν με τις γνωστές συνέπειες για την υγεία.
4. Την πίστα μηχανοκίνητου αθλητισμού, ένα τεράστιο έργο που χαίρομαι που λειτουργεί επιτέλους σήμερα, έστω και ελλιπώς και φιλοξενεί αγώνες.
5. Την αρχή μιας προσπάθειας ουσιαστικών πολιτιστικών γεγονότων, όπως η υποδοχή θεάτρων, διοργάνωση συνεδρίων, η λειτουργία θερινού θεάτρου στο φρούριο του Καράμπαμπα και άλλα.
6. Την κατασκευή του Θεάτρου Παπαδημητρίου και πολλά άλλα.
Νομίζω ότι η κατασκευή του θεάτρου είχε πολύ σημαντική συμβολή στην πολιτιστική πορεία της πόλης. Είχαμε δει, τέλος πάντων, με μια παρέα από πολύ νωρίς ότι αυτό που έλειπε από την Χαλκίδα ήταν μια αίθουσα, η οποία να μπορεί να καλύψει πολιτιστικές εκδηλώσεις διαφόρων επιπέδων και τύπων. Αυτό υπήρχε πάντα στο μυαλό μου, πού να βρούμε ένα χώρο κατάλληλο για να γίνει αυτή η εξειδίκευση.
Τότε υπήρχε μια παγοπίστα, η οποία παγοπίστα ήταν ένα εξαμβλωματικό πράγμα, δε λειτουργούσε σε καμία περίπτωση, και με κανένα κανόνα. Φτιάξαμε λοιπόν, το Θέατρο Παπαδημητρίου και το ονομάσαμε προς τιμήν του δικαστικού Παπαδημητρίου, ο οποίος άφησε στον Δήμο κληρονομιά, μια θερινή κατοικία στο Πικέρμι.
Πήγαμε λοιπόν, στην Δ/νση Κληρονομιών και Κληροδοτημάτων να ξεκινήσει η διαδικασία πώλησης και το τίμημα να το εισπράξει ο Δήμος.
Βγήκε λοιπόν, μια δικαστική απόφαση νόμιμα, να αλλάξει η βούληση του διαθέτη και το Υπ. Οικονομικών το έβγαλε σε πλειστηριασμό και μετά από τρεις άκαρπους, κατέληξε στην τιμή εκκίνησης στα 15 εκ δραχμές, τότε.
Αγοράσαμε, ένα ομόλογο, που ανατοκιζόταν κάθε μήνα και έφτασε από το 1988 μέχρι το 1992, που ξεκινήσαμε το χτίσιμο του θεάτρου, τα 45 εκ. Και βάλαμε από τον Δήμο, όπως προέκυψε από τον απολογισμό, άλλα 40 και φτιάξαμε το θεατράκι, το οποίο νομίζω ότι δημιούργησε μια δυναμική μέσα στην πόλη, διότι αυτό που είναι εντυπωσιακό είναι ότι όποια μέρα και αν περάσεις από ΄κει κάτι γίνεται μέσα… μα ομιλία, μα συνέδριο, μα παραστάσεις, μα τα πάντα. Βέβαια, είναι μικρό και η κριτική που μας έκαναν, είναι ότι κάναμε ένα θεατράκι μικρό. Αυτή την αίθουσα είχαμε, αυτό φτιάξαμε.
Σκέφτηκαν, ότι αν δεν υπήρχε και αυτό, τι θα υπήρχε; Δεν υπήρχε άλλος χώρος μέσα στο κέντρο, αυτή ήταν η δυνατότητα. Το έργο αποπερατώθηκε και εγκαινιάστηκε το καλοκαίρι του 1994, και ταυτόχρονα έγινε ένα συνέδριο με εκπροσώπους μεγάλων μεσογειακών πόλεων.
Με ρωτήσατε, ποιό ιεραρχώ ως το μεγαλύτερο πρόβλημα της πόλης διαχρονικά και προφανώς, θεωρώ την παρουσία του εμπορικού λιμένα στο ιστορικό κέντρο της πόλης.
Στο παρελθόν από τη δημαρχιακή μας θητεία, το 1988, έγιναν μεγάλες προσπάθειες.
Όμως, οι προσπάθειες δεν βοηθήθηκαν από τους θεσμικούς παράγοντες της πόλης, όπως Βουλευτές, Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο, αλλά και μερίδας του Εργατικού Κέντρου, που αντιστάθηκε – αντιτέθηκε με περισσή δύναμη και πάθος.
Στην υπόθεση είχε εμπλακεί ακόμα και ο Ανδρέας Παπανδρέου και είχε πει ότι θα με βοηθήσει. Σκεφθείτε σήμερα, να ήταν ελεύθερη αυτή η προβλήτα για εξυπηρέτηση τουριστική, θα είχε αλλάξει εντελώς η εικόνα της πόλης. Τώρα, υπάρχει κίνδυνος για την πόλη, έρχονται πλοία με εύφλεκτα υλικά, με τοξικά, μπορεί να συμβεί το οτιδήποτε.
Επιτρέπεται εμπορικό λιμάνι μέσα στο κέντρο της πόλης; Είπαν τον περασμένο χειμώνα από τη Νομαρχία, ότι πρέπει να μεταφέρουμε το λιμάνι στο χώρο των πρώην ναυπηγείων και έδωσα στη δημοσιότητα την επιστολή που είχα στείλει σ’ όλους τους συναρμόδιους φορείς το 1988, όπου περιέγραφα αυτό ακριβώς το πράγμα.
Αλλά, και με το σταθμό των τρένων επίσης, ζητούσαμε το κτίριο των εκδοτηρίων και την αποθήκη παρακάτω, να την κάνουμε βιοτεχνικό μουσείο.
Τίποτα, μου απάντησαν ότι πρόκειται να δώσουν τις αποθήκες στη βιομηχανία ζαχάρεως, οπότε ούτε αυτό προχώρησε.
Όσο για το τι πρέπει να κάνει, ο επόμενος Δήμαρχος άμεσα, μέσα στην πόλη, είναι πάρα πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν. Αν είχα μια συμβουλή να του δώσω είναι να ασκήσει τις αρμοδιότητές του, σα να μην υπάρχουν εκλογές στο μέλλον.
Θα πρέπει να υπάρχει αποσύνδεση από τα κόμματα στις τοπικές εκλογές. Δεν υπάρχει όμως, φοβούμαι.
Όσο για το τι πρέπει να κάνει, ο επόμενος Δήμαρχος άμεσα, μέσα στην πόλη, είναι πάρα πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν. Αν είχα μια συμβουλή να του δώσω είναι να ασκήσει τις αρμοδιότητές του, σα να μην υπάρχουν εκλογές στο μέλλον.
Θα πρέπει να υπάρχει αποσύνδεση από τα κόμματα στις τοπικές εκλογές. Δεν υπάρχει όμως, φοβούμαι.
Ανάλογα σε ποιο κόμμα ανήκει ο καθένας, παίρνει και τις ανάλογες αποφάσεις. Οι Νεοδημοκράτες είναι εναντίον του Καλλικράτη, εκείνοι του ΠΑΣΟΚ υπέρ.
Ξέρουν γιατί είναι με τον Καλλικράτη;
Πιστεύω, πως δεν ξέρουν.
Ούτε οι άλλοι ξέρουν γιατί είναι εναντίον, ακολουθούν ντιρεκτίβες κομματικές και μ’ αυτή τη λογική, η αυτοδιοίκηση δεν είναι ανεξάρτητη, ενώ θα έπρεπε.
Λέμε ότι, η αυτοδιοίκηση είναι ο πυρήνας και η καρδιά της δημοκρατίας-πότε όμως-όταν λειτουργεί, γιατί έχουμε το ιστορικό από τις διαδικασίες της αυτοδιοίκησης σε όλες τις βαθμίδες πρώτου και δεύτερου βαθμού.
Στην Ιταλία, για παράδειγμα, μπορεί να υπάρχει κυβερνητική κρίση, αλλά οι περιφέρειες λειτουργούν και λειτουργούν, γιατί δεν έχουν εξάρτηση από το κέντρο.
Από τον Καλλικράτη πιο πολύ απ’ όλα μου έχει μείνει το ζήτημα της περιστολής των δαπανών, αυτό είναι δίκοπο μαχαίρι, μπορεί να υπάρχει το συμμάζεμα των δαπανών, αλλά από την άλλη μεριά μπορεί να σημάνει και το τέλος της αυτοδιοίκησης – όσον αφορά τη διαχείριση πόρων. Και έπειτα, φορτώνει και τους νέους Δημάρχους που θα αναδειχτούν από την εκλογική αναμέτρηση με πάρα πολλά πράγματα και δεν ξέρω πόσοι απ’ αυτούς είναι σε θέση να τα αντιμετωπίσουν.
Λέει, ο Καλλικράτης λοιπόν, ότι οι δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης αποχέτευσης, οι οποίες λειτουργούν στους περιφερειακούς δήμους ενός νέου κύριου δήμου πρέπει εντός δύο μηνών να αποτελέσουν μία εταιρεία.
Όποιος ξέρει από πράξη ξέρει καλά, ότι το ένα ή τα δύο χρόνια δεν φτάνουν ούτε για ζήτω, για τη διαδικασία… αυτά δε γίνονται από τη μία μέρα στην άλλη.
Όπως, η άλλη διάσταση είναι με τα ίδια τα διοικητικά στελέχη των Δήμων, δεν είναι εύκολο να ξεσπιτωθούν από ένα σπίτι με πέντε ανθρώπους και να πάνε σ’ ένα άλλο, που είναι 150 μ’ ότι σημαίνει αυτό.
Πολύ φοβάμαι, ότι υπάρχει και αυτή η διάσταση μέσα σ’ αυτό το πρόβλημα του Καλλικράτη, της κόντρας από τα χαμηλά. Για τον Καλλικράτη είμαι επιφυλακτικός. Πάντως, όσον αφορά τα οικονομικά, και διερευνώ τις δυνατότητες, αλλά και τις υποχρεώσεις των Ο.Τ.Α.,για να βγάλουμε το αλγεβρικό άθροισμα.
Η ιστορία με το χρίσμα είναι ένα κακό. Αυτό συνδυάζεται με την επιρροή των κομμάτων στην αυτοδιοίκηση.
Ο υποψήφιος επιλέγεται από το κόμμα, όχι από την προσωπική του διαδρομή και με τι φόντα;
Ποιος είναι αυτός στην τελική που έχει τα προσόντα να απορρίπτει έναν και να επιλέγει κάποιον άλλο; Αυτά είναι αστεία πράγματα, αφήστε την κοινωνία να μιλήσει και όχι μέσα από κομματικές διαδικασίες.
Η κοινωνία να μιλήσει την ώρα της κάλπης. Ας είναι τρεις ή τέσσερις οι υποψήφιοι, έχω μάλιστα πει κατ’ επανάληψη και παλαιότερα και σε συνέδρια της ΚΕΔΚΕ, ότι αν θέλουμε να απαλλαγούμε από τον κομματισμό και την επιρροή βουλευτών ή άλλων παραγόντων της πολιτικής ζωής, θα πρέπει να αλλάξει το σύστημα πληροφορίας.
Για, μεν, τους δημάρχους να υπάρχει ένα ψηφοδέλτιο μόνο, και άλλο ένα για τους συμβούλους. Σημασία έχει πέρα από κομματικούς περιορισμούς και δεσμεύσεις, να επιλέξει κάποιος αυτόν που θεωρεί ικανό. Πως θα γίνει να ψηφίσω εσένα που σε θεωρώ ικανό για σύμβουλο, αλλά δε θεωρώ ικανό το Δήμαρχο στου οποίου το ψηφοδέλτιο βρίσκεσαι, και πρέπει να ψηφίσω και να προβάλλω και αυτόν;
Πρέπει λοιπόν, να γίνει απόλυτη απεξάρτηση. Τα ίδια τα κόμματα, όμως, δε θέλουν αυτή την απεξάρτηση, γιατί θέλουν να βγει ένας δήμαρχος να τον τραβάνε από τη μύτη.
Ο επόμενος Δήμαρχος θα έχει πολλά πράγματα να κάνει. Πρέπει να αναλάβει υπεύθυνα αυτή τη μετάβαση, πρέπει να επιστρατεύσει όλες τις δυνάμεις του για να περάσει από τη μία φάση στην άλλη, όσο πιο ανώδυνα γίνεται. Όσο για το τι πρέπει να κάνει, ο επόμενος Δήμαρχος άμεσα, μέσα στην πόλη, είναι πάρα πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν. Αν είχα μια συμβουλή να του δώσω είναι να ασκήσει τις αρμοδιότητές του, σα να μην υπάρχουν εκλογές στο μέλλον.
Να επιβραβεύσει τους δοκιμασμένους κοινωνικά συμπολίτες μας, γιατί μπορούν πραγματικά να συνεισφέρουν και σ’ ότι με αφορά, εύχομαι η Χαλκίδα να αναδείξει Δήμαρχο που να την τιμά."
Eviain: Αυτή ήταν η τελευταία συνέντευξη που έδωσε ο Στέλιος Μαργαρίτης στον εκδότη του περιοδικού ΑΝ Αντώνη Παναγιωτόπουλο Πιπεργιαν τον Οκτώβριο του 2010.... Ο Πρώην Δήμαρχος Χαλκίδας κηδεύτηκε χθες στον Ιερό ναό της Αγίας Παρασκευής....
Eviain: Αυτή ήταν η τελευταία συνέντευξη που έδωσε ο Στέλιος Μαργαρίτης στον εκδότη του περιοδικού ΑΝ Αντώνη Παναγιωτόπουλο Πιπεργιαν τον Οκτώβριο του 2010.... Ο Πρώην Δήμαρχος Χαλκίδας κηδεύτηκε χθες στον Ιερό ναό της Αγίας Παρασκευής....
Ήταν ένας άνθρωπος βαθιά μορφωμένος που αφιερώθηκε στην τοπική αυτοδιοίκηση και στην αγαπημένη του πόλη τη Χαλκίδα.... ¨όταν ως νέος δημοσιογράφος τον γνώρισα πριν από δυο δεκαετίες είχα θαυμάσει την ευρυμάθεια του και την οξύνοια του πνεύματος που τον διακατείχαν....
Από τότε χωρίς να έχουμε ποτέ ιδιαίτερα στενές σχέσεις κάθε φορά που τον άκουγα να τοποθετείται σε ένα δημοτικό συμβούλιο ή σε μια συνέντευξη θυμάμαι ότι πάντα μάθαινα κάτι καινούργιο... ¨ήταν από τους καλύτερους χρήστες και γνώστες της ελληνικής γλώσσας που έχω γνωρίσει στη ζωή μου.... ¨όπως κάθε δημόσιο άνδρα με χρόνια ενασχόληση με τα κοινά τον είχαν προδώσει και πολύ καλοί φίλοι του και στενοί συνεργάτες του και άνθρωποι που είχε ευεργετήσει...
Δεν μπόρεσα να λείψω από το τελευταίο αντίο... ¨ήθελα να τον δω και να του το πω προσωπικά... ¨ήταν ένα μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο για τη Χαλκίδα και άφησε το στίγμα του στην πόλη και τους ανθρώπους της.....
Νίκος Αγγελής
Νίκος Αγγελής